- جدید
- ناموجود
-
تمبر
-
تمبرهای پهلوی دوم
-
تکمیل آلبوم سال...
- تمبرهای سال 1318
- تمبرهای سال 1321
- تمبرهای سال 1322
- تمبرهای سال 1326
- تمبرهای سال 1327
- تمبرهای سال 1328
- تمبرهای سال 1329
- تمبرهای سال 1331
- تمبرهای سال 1332
- تمبرهای سال 1333
- تمبرهای سال 1334
- تمبرهای سال 1335
- تمبرهای سال 1336
- تمبرهای سال 1337
- تمبرهای سال 1338
- تمبرهای سال 1339
- تمبرهای سال 1340
- تمبرهای سال 1341
- تمبرهای سال 1342
- تمبرهای سال 1343
- تمبرهای سال 1344
- تمبرهای سال 1345
- تمبرهای سال 1346
- تمبرهای سال 1347
- تمبرهای سال 1348
- تمبرهای سال 1349
- تمبرهای سال 1350
- تمبرهای سال 1351
- تمبرهای سال 1352
- تمبرهای سال 1353
- تمبرهای سال 1354
- تمبرهای سال 1355
- تمبرهای سال 1356
- تمبرهای سال 1357
- سال کامل - تکی و بلوکی
- تمبرهای جاری پستی
-
تکمیل آلبوم سال...
-
تمبرهای جمهوری
-
تکمیل آلبوم سال...
- تمبرهای سال 1358
- تمبرهای سال 1359
- تمبرهای سال 1360
- تمبرهای سال 1361
- تمبرهای سال 1362
- تمبرهای سال 1363
- تمبرهای سال 1364
- تمبرهای سال 1365
- تمبرهای سال 1366
- تمبرهای سال 1367
- تمبرهای سال 1368
- تمبرهای سال 1369
- تمبرهای سال 1370
- تمبرهای سال 1371
- تمبرهای سال 1372
- تمبرهای سال 1373
- تمبرهای سال 1374
- تمبرهای سال 1375
- تمبرهای سال 1376
- تمبرهای سال 1377
- تمبرهای سال 1378
- تمبرهای سال 1379
- تمبرهای سال 1380
- تمبرهای سال 1381
- تمبرهای سال 1382
- تمبرهای سال 1383
- تمبرهای سال 1384
- تمبرهای سال 1385
- تمبرهای سال 1386
- تمبرهای سال 1387
- تمبرهای سال 1388
- تمبرهای سال 1389
- تمبرهای سال 1390
- تمبرهای سال 1391
- تمبرهای سال 1392
- تمبرهای سال 1393
- تمبرهای سال 1394
- تمبرهای سال 1395
- تمبرهای سال 1396
- تمبرهای سال 1397
- تمبرهای سال 1398
- تمبرهای سال 1399
- تمبرهای سال 1400
- سال کامل - تکی و بلوکی
- تمبرهای جاری پستی
- تمبرهای اختصاصی و تبلیغاتی
-
تکمیل آلبوم سال...
-
تمبرهای خارجی
-
براساس موضوع
- تمبرهای هم موضوع و مرتبط با ایران
- تمبر تابلو ، نقاشی
- تمبرهای مناظر و چشم اندازها
- تمبر لباسهای محلی
- تمبرهای مشترک و مرتبط
- تمبر نقاشی کودکان
- تمبر حیوانات - ماهیها
- تمبر حیوانات - اسبها
- تمبر حیوانات - پروانه ها
- تمبر حیوانات - سگها
- تمبر حیوانات - گربه سانان
- تمبر حیوانات - پرندگان
- تمبر حیوانات - WWF
- تمبر حیوانات - حشرات
- تمبر حیوانات - سایر
- تمبرهای ورزشی - المپیک
- تمبرهای ورزشی - فوتبال
- تمبرهای ورزشی - سایر
- تمبر - موضوعات مختلف
- تمبر شخصیتها - مشاهیر
- تمبر شخصیتها
- کریستمس، سال جدید و عید و تبریک
- تمبر فضا
- تمبرهای معماری و مهندسی
- تمبر وسایل نقلیه
- تمبرهای کارتونی
- تمبر گلها ، گیاهان و میوه ها
- آثار هنری تجسمی و صنایع دستی
- تمبر سازمانهای جهانی
- تمبر روی تمبر
- تمبر سری پستی
- تمبر با اشکال هندسی ، معطر ، برجسته و خاص
- تمبر نقشه و پرچم
- تمبر موسیقی
- تمبرهای پزشکی و سلامت
- تمبرهای مذهبی
- روز تمبر ، نمایشگاه تمبر
- تمبرهای پیشاهنگی
- تمبرهای صلیب سرخ
-
بر اساس کشور
-
تمبرهای قاره آسیا
- تمبرهای آذربایجان
- تمبرهای اردن
- تمبرهای ارمنستان
- تمبرهای ازبکستان
- تمبرهای افغانستان
- تمبرهای امارات متحده عربی
- تمبرهای اندونزی
- تمبرهای برمه ( میانمار )
- تمبرهای برونئی
- تمبرهای بوتان
- تمبرهای بنگلادش
- تمبرهای پاکستان
- تمبرهای تاجیکستان
- تمبرهای تایلند
- تمبرهای تایوان
- تمبرهای ترکمنستان
- تمبرهای ترکیه
- تمبرهای چین
- تمبرهای ژاپن
- تمبرهای سوریه
- تمبرهای سنگاپور
- تمبرهای سریلانکا
- تمبرهای شارجه
- تمبرهای عربستان سعودی
- تمبرهای عراق
- تمبرهای عجمان
- تمبرهای عمان
- تمبرهای فلسطین
- تمبرهای فیلیپین
- تمبرهای قرقیزستان
- تمبرهای قزاقستان
- تمبرهای قطر
- تمبرهای کامبوج
- تمبرهای کره جنوبی
- تمبرهای کره شمالی
- تمبرهای کویت
- تمبرهای گرجستان
- تمبرهای لائوس
- تمبرهای لبنان
- تمبرهای ماکائو
- تمبرهای مالدیو
- تمبرهای مالزی
- تمبرهای مغولستان
- تمبرهای منامه
- تمبرهای هنگ کنگ
- تمبرهای هندوستان
- تمبرهای نپال
- تمبرهای ویتنام
- تمبرهای ویتنام جنوبی
- تمبرهای یمن
-
تمیرهای قاره اروپا
- آلبانی
- آلمان ، جمهوری فدرال
- آلمان ، جمهوری دموکراتیک
- آلمان ، برلین
- آلمان - رایش ، مرکزی و سایر
- آندورا
- آلاند
- آلدرنی
- اتریش
- استونی
- اسپانیا
- اسلواکی
- اسلوونی
- انگلیس
- اوکراین
- ایتالیا
- ایرلند
- ایسلند
- بلاروس
- بلغارستان
- بلژیک
- بوسنی هرزگوین
- بوهمیا و موراویا
- پرتغال
- جبل الطارق
- جرسی
- جزایر فارو
- جزیره من
- جمهوری چک
- چک اسلواکی
- دانمارک
- روسیه
- رومانی
- سان مارینو
- سوئد
- سوئیس
- شوروی
- فرانسه
- فرمانروایی مالت
- فنلاند
- قبرس ترک
- قبرس
- صربستان
- کرواسی
- گرین لند
- گورنزی
- لتونی
- لوگزامبورگ
- لیختنشتاین
- لیتوانی
- لهستان
- مالت
- مجارستان
- مقدونیه
- موناکو
- مولداوی
- نروژ
- یوگوسلاوی
- یونان
- واتیکان
- هلند
-
تمبرهای قاره آمریکا
- آروبا
- آرژانتین
- آمریکا
- آنتیگوا و باربودا
- آنتیلز
- آنگوئیلا
- اروگوئه
- اکوادور
- السالوادور
- باهاماس
- باربادوس
- باربودا
- برزیل
- برمودا
- بولیوی
- بلیز
- پاراگوئه
- پاناما
- پرو
- ترینیداد و توباگو
- جامائیکا
- جزایر ترکها و کایکو
- جزایر فالکلند
- جزایر کایمن
- جزایر ویرجین
- جمهوری دومنیکن
- دومنیکا
- سازمان ملل - نیویورک ، ژنو ، وین
- سنت پیر و میکوئلن
- سنت کیتس
- سنت لوسیا
- سنت لوئیس
- سنت وینسنت
- سورینام
- شیلی
- دومنیکا
- کاستاریکا
- کانادا
- کوبا
- کلمبیا
- گرانادا
- گرندین گرانادا
- گواتمالا
- گویانا
- مارتینیک
- مکزیک
- مونت سررت
- نیکاراگوئه
- نویس
- هائیتی
- هندوراس
- هندوراس بریتانیائی
- ونزوئلا
-
تمبرهای قاره آفریقا
- تمبرهای آفریقای شرقی
- تمبرهای آفریقای جنوبی
- تمبرهای آفریقای جنوب غربی
- تمبرهای آفریقای مرکزی
- تمبرهای آنگولا
- تمبرهای اتیوپی
- تمبرهای اریتره
- تمبرهای الجزایر
- تمبرهای اوگاندا
- تمبرهای بروندی
- تمبرهای بنین
- تمبرهای بوتسوانا
- تمبرهای بورکینافاسو
- تمبرهای تانزانیا
- تمبرهای تریستان
- تمبرهای توگو
- تمبرهای تونس
- تمبرهای جمهوری گینه
- تمبرهای جیبوتی
- تمبرهای چاد
- تمبرهای داهومی
- تمبرهای رواندا
- تمبرهای رودزیا
- تمبرهای زامبیا
- تمبرهای زیمباوه
- تمبرهای سائو تام و پرینسیپ
- تمبرهای سنت هلن
- تمبرهای سنگال
- تمبرهای سیرالئون
- تمبرهای سیشل
- تمبرهای سوایزلند
- تمبرهای سودان
- تمبرهای سومالی
- تمبرهای شاخ آفریقا
- تمبرهای غنا
- تمبرهای کامرون
- تمبرهای کنگو - برازاویل ، کینشازا ، جمهوری دموکراتیک
- تمبرهای کنیا
- تمبرهای کومور
- تمبرهای کیپ ورد
- تمبرهای گابن
- تمبرهای گامبیا
- تمبرهای گینه استوائی
- تمبرهای گینه بیسائو
- تمبرهای گینه پرتغالی
- تمبرهای ماداگاسکار
- تمبرهای مالی
- تمبرهای مالاوی
- تمبرهای مراکش
- تمبرهای مستعمرات اسپانیا
- تمبرهای مستعمرات ایتالیا
- تمبرهای مستعمرات فرانسه
- تمبرهای مصر - پادشاهی ، جمهوری
- تمبرهای موریتانی
- تمبرهای موریس
- تمبرهای موزامبیک
- تمبرهای لسوتو
- تمبرهای لیبریا
- تمبرهای لیبی
- تمبرهای نامیبیا
- تمبرهای نیجر
- تمبرهای نیجریه
- تمبرهای ولتای علیا
- تمبرهای استرالیا و اقیانوسیه
-
تمبرهای قاره آسیا
- بوکلت(کتابچه) تمبر
-
براساس موضوع
-
تمبرهای پهلوی دوم
-
اسکناس
- اسکناس پهلوی اول
- اسکناس پهلوی دوم
- اسکناس جمهوری
-
اسکناس خارجی
-
اسکناسهای آسیا
- اسکناسهای آذربایجان
- اسکناسهای افغانستان
- اسکناسهای اردن
- اسکناسهای ارمنستان
- اسکناسهای ازبکستان
- اسکناسهای امارات متحده عربی
- اسکناسهای اندونزی
- اسکناسهای بحرین
- اسکناسهای برمه (میانمار)
- اسکناسهای بنگلادش
- اسکناسهای بوتان
- اسکناسهای پاکستان
- اسکناسهای تاجیکستان
- اسکناسهای تایلند
- اسکناسهای تایوان
- اسکناسهای ترکمنستان
- اسکناسهای ترکیه
- اسکناسهای تیمور شرقی
- اسکناسهای چین
- اسکناسهای دارالسلام برونئی
- اسکناسهای ژاپن
- اسکناسهای سریلانکا
- اسکناسهای سوریه
- اسکناسهای سنگاپور
- اسکناسهای فیلیپین
- اسکناسهای قرقیزستان
- اسکناسهای قزاقستان
- اسکناسهای قطر
- اسکناسهای عراق
- اسکناسهای عربستان سعودی
- اسکناسهای عمان
- اسکناسهای کامبوج
- اسکناسهای کره جنوبی
- اسکناسهای کره شمالی
- اسکناسهای کویت
- اسکناسهای گرجستان
- اسکناسهای ماکائو
- اسکناسهای مالدیو
- اسکناسهای مالزی
- اسکناسهای مغولستان
- اسکناسهای لائوس
- اسکناسهای لبنان
- اسکناسهای نپال
- اسکناسهای ویتنام
- اسکناسهای ویتنام جنوبی
- اسکناسهای هنگ کنگ
- اسکناسهای هندوستان
- اسکناسهای هند مستعمره هلند
- اسکناسهای یمن
- اسکناسهای مستعمرات ژاپن
-
اسکناسهای اروپا
- اسکناسهای اتریش
- اسکناسهای اسپانیا
- اسکناسهای استونی
- اسکناسهای اسکاتلند
- اسکناسهای اسلواکی
- اسکناسهای اسلوونی
- اسکناسهای آلبانی
- اسکناسهای آلمان
- اسکناسهای آنتیلن هلند
- اسکناسهای انگلیس
- اسکناسهای اوکراین
- اسکناسهای ایتالیا
- اسکناسهای ایرلند
- اسکناسهای ایرلند شمالی
- اسکناسهای ایسلند
- اسکناسهای بلاروس
- اسکناسهای بلژیک
- اسکناسهای بلغارستان
- اسکناسهای بوسنی و هرزگوین
- اسکناسهای پرتغال
- اسکناسهای تاتارستان
- اسکناسهای ترنسدنیستر
- اسکناسهای جبل الطارق
- اسکناسهای جرسی
- اسکناسهای جزایر فارو
- اسکناسهای جزیره من
- اسکناسهای جمهوری چک
- اسکناسهای چک اسلواکی
- اسکناسهای دانمارک
- اسکناسهای روسیه
- اسکناسهای رومانی
- اسکناسهای سوئد
- اسکناسهای سوئیس
- اسکناسهای صربستان
- اسکناسهای فرانسه
- اسکناسهای فنلاند
- اسکناسهای قبرس
- اسکناسهای قطب شمال
- اسکناسهای کرواسی
- اسکناسهای گورنزی
- اسکناسهای مجارستان
- اسکناسهای مقدونیه
- اسکناسهای مولداوی
- اسکناسهای نروژ
- اسکناسهای لیتوانی
- اسکناسهای لوگزامبورگ
- اسکناسهای لهستان
- اسکناسهای یوگوسلاوی
- اسکناسهای یونان
- اسکناسهای هلند
-
اسکناسهای آمریکا
- اسکناسهای آرژانتین
- اسکناسهای آروبا
- اسکناسهای اروگوئه
- اسکناسهای اکوادور
- اسکناسهای السالوادور
- اسکناسهای ایالات متحده آمریکا
- اسکناسهای باربادوس
- اسکناسهای باهاماس
- اسکناسهای برزیل
- اسکناسهای برمودا
- اسکناسهای بولیوی
- اسکناسهای بلیز
- اسکناسهای پاراگوئه
- اسکناسهای پرو
- اسکناسهای ترینیداد و توباگو
- اسکناسهای جامائیکا
- اسکناسهای جزایر فالکلند
- اسکناسهای جزایر کایمن
- اسکناسهای جزیره ایستر
- اسکناسهای جمهوری دومنیکن
- اسکناسهای سورینام
- اسکناسهای شیلی
- اسکناسهای کاستاریکا
- اسکناسهای کارائیب شرقی
- اسکناسهای کانادا
- اسکناسهای کلمبیا
- اسکناسهای کوبا
- اسکناسهای گواتمالا
- اسکناسهای گویانا
- اسکناسهای مکزیک
- اسکناسهای نیکاراگوئه
- اسکناسهای هائیتی
- اسکناسهای هندوراس
- اسکناسهای ونزوئلا
-
اسکناسهای آفریقا
- اسکناسهای آنگولا
- اسکناسهای اتیوپی
- اسکناسهای اریتره
- اسکناسهای آفریقای جنوبی
- اسکناسهای آفریقای غربی
- اسکناسهای آفریقای مرکزی
- اسکناسهای الجزائر
- اسکناسهای اوگاندا
- اسکناسهای بروندی
- اسکناسهای بوتسوانا
- اسکناسهای بورکینافاسو
- اسکناسهای بنین
- اسکناسهای بیافرا
- اسکناسهای تانزانیا
- اسکناسهای تونس
- اسکناسهای جیبوتی
- اسکناسهای رواندا
- اسکناسهای رودزیا
- اسکناسهای زامبیا
- اسکناسهای زیمباوه
- اسکناسهای زئیر
- اسکناسهای ساحل عاج
- اسکناسهای سائو تام و پرینسپ
- اسکناسهای سنت هلن
- اسکناسهای سنت توماس
- اسکناسهای سنگال
- اسکناسهای سوایزلند
- اسکناسهای سودان
- اسکناسهای سودان جنوبی
- اسکناسهای سومالی لند
- اسکناسهای سومالی
- اسکناسهای سیشل
- اسکناسهای سیرالئون
- اسکناسهای کامرون
- اسکناسهای غنا
- اسکناسهای کنگو
- اسکناسهای کنیا
- اسکناسهای کومور
- اسکناسهای کیپ ورد
- اسکناسهای گامبیا
- اسکناسهای گینه استوایی
- اسکناسهای گینه
- اسکناسهای گینه پرتغالی
- اسکناسهای گینه بیسائو
- اسکناسهای مالاوی
- اسکناسهای ماداگاسکار
- اسکناسهای مراکش
- اسکناسهای مصر
- اسکناسهای موریتانی
- اسکناسهای موریس
- اسکناسهای موزامبیک
- اسکناسهای لسوتو
- اسکناسهای لیبریا
- اسکناسهای لیبی
- اسکناسهای نامیبیا
- اسکناسهای نیجریه
- اسکناسهای استرالیا و اقیانوسیه
- اسکناسهای یادبودی
- اسکناسهای ملکه
- اسکناسهای پلیمری
- اسکناسهای تابلویی
- ست اسکناس
- صفر یورویی
- اسکناسهای سفارشی
-
اسکناسهای آسیا
-
سکه
- سکه ایرانی
-
سکه خارجی
- سکه های قاره آسیا
-
سکه های قاره اروپا
- سکه های آلمان
- سکه های اتریش
- سکه های استونی
- سکه های اسپانیا
- سکه های اسلواکی
- سکه های انگلیس
- سکه های ایتالیا
- سکه های ایرلند
- سکه های اوکراین
- سکه های بلژیک
- سکه های پرتغال
- سکه های دانمارک
- سکه های روسیه
- سکه های رومانی
- سکه های سوئد
- سکه های صربستان
- سکه های فرانسه
- سکه های قبرس
- سکه های مالت
- سکه های مجارستان
- سکه های مقدونیه
- سکه های لتونی
- سکه های لیتوانی
- سکه های یوگوسلاوی
- سکه های یونان
- سکه های هلند
- سکه های قاره آمریکا
- سکه های قاره آفریقا
- سکه های استرالیا و اقیانوسیه
- سکه یادبودی
-
سایر اقلام کلکسیونی
-
پاکت مهر روز
-
پاکت مهر روز خارجی
-
پاکت مهر روز پهلوی دوم
- پاکت مهر روز 1340
- پاکت مهر روز 1341
- پاکت مهر روز 1342
- پاکت مهر روز 1343
- پاکت مهر روز 1344
- پاکت مهر روز 1345
- پاکت مهر روز 1346
- پاکت مهر روز 1347
- پاکت مهر روز 1348
- پاکت مهر روز 1349
- پاکت مهر روز 1350
- پاکت مهر روز 1351
- پاکت مهر روز 1352
- پاکت مهر روز 1353
- پاکت مهر روز 1354
- پاکت مهر روز 1355
- پاکت مهر روز 1356
- پاکت مهر روز 1357
-
پاکت مهر روز جمهوری اسلامی
- پاکت مهر روز 1358
- پاکت مهر روز 1359
- پاکت مهر روز 1360
- پاکت مهر روز 1361
- پاکت مهر روز 1362
- پاکت مهر روز 1363
- پاکت مهر روز 1364
- پاکت مهر روز 1365
- پاکت مهر روز 1366
- پاکت مهر روز 1367
- پاکت مهر روز 1368
- پاکت مهر روز 1369
- پاکت مهر روز 1370
- پاکت مهر روز 1371
- پاکت مهر روز 1372
- پاکت مهر روز 1373
- پاکت مهر روز 1374
- پاکت مهر روز 1375
- پاکت مهر روز 1376
- پاکت مهر روز 1377
- پاکت مهر روز 1378
- پاکت مهر روز 1379
- پاکت مهر روز 1380
- پاکت مهر روز 1381
- پاکت مهر روز 1382
- پاکت مهر روز 1383
- پاکت مهر روز 1384
- پاکت مهر روز 1385
- پاکت مهر روز 1386
- پاکت مهر روز 1387
- پاکت مهر روز 1388
- پاکت مهر روز 1389
- پاکت مهر روز 1390
- پاکت مهر روز 1391
- پاکت مهر روز 1392
- پاکت مهر روز 1393
- پاکت مهر روز 1394
- پاکت مهر روز 1395
- پاکت مهر روز 1396
- پاکت مهر روز 1397
- پاکت مهر روز 1398
- پاکت مهر روز 1399
- پاکت مهر روز 1400
- پاکت مهر روز 1401
-
پاکت مهر روز خارجی
- ماکزیمم کارت
- برگه اولین روز انتشار
- پاکت نامه
- کارت پستال
- مدال و نشان
- کارت تلفن
- جعبه کبریت
-
پاکت مهر روز
- کتاب ، آلبوم و لوازم جانبی
1 عدد تمبر یادبود علامه اقبال لاهوری - ترکیه 1977
Turkey 1977 - The 100th Anniversary of the Birth of Allama Muhammad Iqbal
توجه : درج کد پستی و شماره تلفن همراه و ثابت جهت ارسال مرسوله الزامیست .
توجه:حداقل ارزش بسته سفارش شده بدون هزینه پستی می بایست 100000 ریال باشد .
توجه : جهت برخورداری از مزایای در نظر گرفته شده برای مشتریان لطفا ثبت نام نمائید.
در صورت نیاز به راهنمائی لطفا با شماره 09381506644 تماس بگیرید.
با پیوستن به کانال تلگرام تمبرستان به نشانی http://www.telegram.me/tambrestan در جریان جدیدترین کالاهای اضافه شده به سایت قرار بگیرید. برای سهولت و تسریع در اتصال با گوشی موبایل میتوانید در لیست تماسهای برنامه تلگرام خود عبارت tambrestan@ را جستجو نمائید.
اقبال لاهوری
شناسنامه | ||
---|---|---|
نام کامل | محمد اقبال لاهوری | |
لقب | علامه، سر، دکتر | |
مکتب | استقلال و همبستگی مسلمانان | |
زادروز | ۱۸ آبان ۱۲۵۶ | |
زادگاه | سیالکوت، پنجاب، راج بریتانیا (اکنون پاکستان) | |
تاریخ مرگ | ۱ اردیبهشت ۱۳۱۷ (۶۰ سال) | |
محل مرگ | لاهور، پنجاب، راج بریتانیا (اکنون پاکستان) | |
مدفن | بین مسجد بادشاهی و قلعه لاهور | |
دین | اسلام سنی | |
محمد اقبال لاهوری یا علامه اقبال (اردو: علامه محمد اقبال) (۱۸ آبان ۱۲۵۶ سیالکوت تا ۱ اردیبهشت ۱۳۱۷ لاهور) شاعر، فیلسوف، سیاستمدار و متفکر مسلمان پاکستانی بود، که اشعار زیادی نیز به زبانهای فارسی و اردو سرودهاست. اقبال نخستین کسی بود که ایدهٔ یک کشور مستقل را برای مسلمانان هند مطرح کرد که در نهایت منجر به ایجاد کشور پاکستان شد. اقبال در این کشور به طور رسمی «شاعر ملی» خوانده میشود.[۱]
محتویات
- ۱ زندگی
- ۲ فعالیتهای سیاسی
- ۳ چهرهٔ فرامرزی اقبال
- ۳.۱ اقبال و ایران
- ۴ اقبال و فلسفه
- ۵ اقبال و مولوی
- ۶ انتقادات
- ۷ آثار
- ۸ نمونهٔ اشعار
- ۹ منابع
- ۱۰ پیوند به بیرون
زندگی
اقبال در سیالکوت، که امروزه در ایالت پنجاب پاکستان واقع شدهاست، به دنیا آمد. نیاکان او از قبیله سپروی برهمنان کشمیر بودند و در سده هفدهم میلادی، حدود دویست سال پیش از تولد او، اسلام آورده بودند. پدر او مسلمانی دیندار بود.[۲] اقبال قرآن را در یکی از مساجد سیالکوت آموخت و دوران راهنمایی و دبیرستان خود را در کالج میسیونری اسکاتلند (Scotch Mission College) گذراند. تحصیلات او در رشته فلسفه در دانشگاه لاهور آغاز شد و مدرک کارشناسی ارشد فلسفه را در سال ۱۸۹۹م با رتبه اول از دانشگاه پنجاب دریافت کرد. وی پس از آن از دانشگاه کمبریج و دانشگاه مونیخ مدرک دکترای خود را در رشتهٔ فلسفه گرفت.
اقبال در دورهٔ کارشناسی ارشد با توماس آرنولد ارتباط نزدیکی پیدا کرد و در اروپا نیز با با ادوارد براون و نیکلسون مراودات علمی داشت.
فعالیتهای سیاسی
اقبال در دوران جنگ جهانی اول در جنبش خلیفه که جنبشی اسلامی بر ضد استعمار بریتانیا بود، عضویت داشت. وی با مولانا محمد علی و محمد علی جناح همکاری نزدیک داشت. وی در سال ۱۹۲۰ در مجلس ملی هندوستان حضور داشت اما از آنجا که گمان میکرد در این مجلس اکثریت با هندوها است پس از انتخابات ۱۹۲۶ وارد شورای قانونگذاری پنجاب شد که شورایی اسلامیبود و در لاهور قرار داشت. در این شورا وی از پیشنویس قانون اساسی که محمد علی جناح برای احقاق حقوق مسلمانان نوشته بود حمایت کرد. اقبال در ۱۹۳۰ به عنوان رئیس اتحادیه مسلمانان در اللهآباد و سپس در ۱۹۳۲ در لاهور انتخاب شد.
چهرهٔ فرامرزی اقبال
اقبال همواره کوشیدهاست که مردم را آگاه کرده و از بند استعمار برهاند؛ ازاین رو نگاهی ژرف به کشورهای استعمارشدهٔ اسلامی پیرامون خود داشت و با نظر به ویژگیهای سیاسی آن زمان واندیشههای اسلامی، او پذیرش ویژهای پیدا کرد. دلیل دیگر چهرهٔ فرامرزی وی را میتوان در پیوستگی فرهنگی و تاریخی و مذهبی کشورش با برخی کشورهای همسایه مانند ایران و افغانستان دانست.
اقبال و ایران
اقبال یکی از نامورترین و سرشناسترین شاعران پارسیگوی غیرایرانی در ایران است که نظیر شاعر بزرگی همانند بیدل دهلوی پذیرش ویژهای در ایران یافتهاست. از کل ۱۲ هزار بیت شعری که توسط اقبال سروده شدهاست ۷ هزار بیت آن فارسی است. شریعتی در جائی وی را ایرانیترین خارجی و شیعهترین سنی خطاب کردهاست. وی آرزو داشت تهران روزی جایگاه ژنو در اروپا را پیدا کند. تز دکترای او با نام سیر حکمت در ایران نخستین اثر وی بود که توسط چهرهٔ مارکسیست ایرانی امیر حسین آریانپور به پارسی برگردانده شد. هرچند که اقبال بیگمان دلبستگی فراوانی به ایران داشتهاست و برخی از ملیگرایان نیز آن را ستودهاند ولی بیشتر گمان میرود که اینان برای همسو کردن خود با دیگران این کار را کردهاند و دلیلهایی که برای ستودن اقبال آوردهاند چندان استوار نیست. مهمترین اقبالشناس ایرانی آقای ملکی است که بقول خودش ده هزار صفحه مطلب در مورد اقبال نوشته و منتشر کردهاست.[۳]
اقبال و فلسفه
اقبال یکی از فیلسوفان بزرگ اسلام است که منبع فکرشان با قرآن ارتباط دارد. اقبال معتقد است که روح قرآن با تعلیمات یونانی سازگاری ندارد و بسیاری از گرفتاریها از اعتماد به یونانیها ناشی شدهاست. از نظر وی از آنجا که روح قرآن به امور عینی توجه داشت و فلسفهٔ یونانی به امور نظری میپرداخت، کوشش مسلمانان برای فهم قرآن از منظر تعالیم یونانی محکوم به شکست است.[۴]
در باب فهم تجربی و پوزیتیو او معتقد است که اندیشهٔ مسلمانانی مانند ابنحزم در خصوص ادراکات حسی بهعنوان منبع شناخت و ابنتیمیه در تبَیُّن اهمیت روش استقراء، کندی در خصوص احساس متناسب با انگیزه و استعمال آن در روانشناسی، مقدمات نظری مباحث تجربی جدید غرب را پدید آورد.[۵] اقبال شکوفایی روش تجربه و مشاهده را در تمدن اسلامی در نتیجهٔ جدال ممتد با اندیشهٔ یونانی میداند. وی در تأیید پیشگامی مسلمین در روش تجربی شاهد مثالهایی را از آثار و نظریههای علمی جاحظ و ابن مسکویه در نظریهٔ تکامل، بیرونی در ریاضیات و مسئلهٔ زمان، خوارزمی در جبر و اعداد و عراقی و خواجه محمد پارسا در روانشناسی دینی ذکر میکند.[۶]
اقبال و مولوی
دلبستگی و وابستگی اقبال به مولانا را میشود از جنس همان عشق پرسوز و گدازی دانست که خود مولانا را به شمس تبریزی مجذوب کردهاست:
به کام خود دگر آن کهنه میریز | که با جامش نیرزد ملک پرویز | |
ز اشعار جلالالدّین رومی | به دیوار حریم دل بیاویز | |
سراپا درد و سوز آشنائی | وصال او زباندان جدائی | |
جمال عشق گیرد از نی او | نصیبی از جلال کبریائی | |
بهروی من در دل بازکردند | ز خاک من جهانی سازکردند | |
ز فیض او گرفتم اعتباری | که با من ماه و انجم سازکردند | |
خودی تا گشت مهجور خدائی | به فقر آموخت آداب گدائی | |
ز چشم مست رومی وامکردم | سروری از مقام کبریائی |
انتقادات
گروهی از روشنفکران به این مسئله که اقبال مفهوم ابرانسان نیچه را مقبول دانسته خرده گرفتهاند. باور به مفهوم اَبَرمرد در توصیفات اقبال در مورد خودمحوری، خود بودن و احیاء تمدن اسلامی بازتاب یافتهاست. تشویق اقبال به بازگشت اسلام به صحنه سیاست و ضدیت با تمدن غرب و رد دستاوردهای فرهنگی و علمی غرب از دیگر مسائل مورد انتقاد گروههایی از اندیشمندان است. چندین تن از دانشوران توصیفات شاعرانه او از زندگی کاملاً مطابق با قوانین اسلام را غیرعملی دانسته و آن را بیاعتنایی و بیاحترامی به جوامع گوناگون با میراث متنوع فرهنگی بشر میدانند. در نظر بسیاری پافشاری اقبال بر یگانگی اسلامی و جدایی فرهنگی از دیگران به همزیستی جوامع بشری لطمه میرساند.
در حالیکه در حوزه زبانی اردو از او به عنوان شاعری بزرگ یاد میشود ولی باور عمومی بر اینست که اشعار اردوی اقبال نسبت به آثار اولیه فارسی او ضعیفترند و الهامبخشی، نیرو و سبک لازم را دارا نیستند.
آثار
نالهٔ یتیم نخستین اثر اقبال بود. وی آن را در سال ۱۸۹۹ در جلسه سالیانه انجمن حمایتالاسلام در لاهور خواند. آثار اقبال به طور کلی عبارتاند از:[۷]
- علمالاقتصاد: نخستین کتاب دربارهٔ اقتصاد به زبان اردو، چاپ ۱۹۰۳ در لاهور.
- تاریخ هند
- اسرار خودی (منظوم، فارسی)
- رموز بیخودی (منظوم، فارسی)
- پیام مشرق (منظوم، فارسی)
- بانگ درا
- زبور عجم (منظوم، فارسی)
- جاویدنامه (منظوم، فارسی)
- پس چه باید کرد ای اقوام شرق (منظوم، فارسی)
- احیای فکر دینی در اسلام (انگلیسی)[۸]
- توسعهٔ (سیر) حکمت در ایران (انگلیسی)[۹]
- مثنوی مسافر
- بال جبرئیل
- ضرب کلیم
- ارمغان حجاز
- یادداشتهای پراکنده
مهمترین اثر علامه اقبال کتاب تجدید بنای اندیشه دینی در اسلام (ترجمهٔ فارسی توسط محمد مسعود نوروزی) است که از ۷ فصل با نامهای زیر تشکیل شدهاست:
- فصل ۱: «دانش و تجربه دینی»
- فصل ۲: «آزمون فلسفی جهت رازگشایی از تجربه دینی»
- فصل ۳: «تصور خدا ومعنای نیایش»
- فصل ۴: «خودانسانی:آزادی و جاودانگی اش»
- فصل ۵: «روح فرهنگ اسلامی»
- فصل ۶: «اصل حرکت در ساختار اسلام»
- فصل ۷: «آیا دین امکانپذیر است؟»
کتاب «سخنرانیها، مقالات و نامههای علامه اقبال» اثری است که از انگلیسی در سال ۱۳۹۴ ش به فارسی در ۴۵۰ صفحه توسط محمد مسعود نوروزی ترجمه شده است. مقالات این کتاب عبارتند از: وحدت وجود از نگاه جیلانی، تثلیث مسیحی، دیدگاه اسلام دربارهٔ جهان و انسان، اصل برابری و نفی برده داری در اسلام، دموکراسی آرمان سیاسی اسلام، تئوری سلطنت انتخابی، نیچه و مولوی، رد حق الهی برای حکومت، فلسفه مگ تاگارت، معاد جسمانی، مقام زن در شرق، اسلام و قادیانیسم، پاسخی به نهرو دربارهٔ ارتداد، و... که شامل مصاحبهها و نطقهای سیاسی اقبال در مجلس نمایندگان نیز هست.
نمونهٔ اشعار
آنچه از خاک تو رُست ای مرد حرّ | آن فروش و آن بپوش و آن بخور | |
آن جهانبینان که خود را دیدهاند | خود گلیم خویش را بافیدهاند | |
ای امین دولت تهذیب و دین | آن ید بیضا برآر از آستین | |
خیز و از کار اُمم بگشا گره | نقشه اَفرنگ را از سر بنه | |
نقشی از جمعیت خاور فکن | واستان خود را ز دست اهرمن | |
ای اسیر رنگ، پاک از رنگ شو | مؤمن خود، کافر افرنگ شو | |
رشتهٔ سود و زیان در دست توست | آبروی خاوران در دست توست | |
اهل حق را زندگی از قوّت است | قوّت هر ملّت از جمعیت است | |
دانی از افرنگ و از کار فرنگ | تا کجا در بند زُنّار فرنگ؟ | |
زخم از او، نشتر از او، سوزن از او | ما و جوی خون و امید رفو؟ | |
گر تو میدانی حسابش را درست | از حریرش نرمتر، کرباس توست | |
بوریای خود به قالینش مده | بیدق خود را به فرزینش مده | |
هوشمندی از خُم او مِی نخورد | هر که خورد، اندر همین میخانه مُرد | |
************************** | *************************** |
چون چراغ لاله سوزم در خیابان شما | ای جوانان عجم جان من و جان شما | |
غوطهها زد در خمیر زندگی اندیشهام | تا به دست آوردهام افکار پنهان شما | |
مهر و مه دیدم نگاهم برتر از پروین گذشت | ریختم طرح حرم در کافرستان شما | |
فکر رنگینم کند نذر تهی دستان شرق | پاره لعلی که دارم از بدخشان شما | |
میرسد مردی که زنجیر غلامان بشکند | دیدهام از روزن دیوار زندان شما | |
حلقه گرد من زنید ای پیکران آب و گل | آتشی در سینه دارم از نیاکان شما | |
******************************* | **************************** |
ساحل افتاده گفت گرچه بسی زیستم | هیچ نه معلوم گشت آه که من کیستم | |
موج زخود رفتهای تیز خرامید و گفت | هستم اگر میروم گر نروم نیستم |
تشکر نظر شما نمی تواند ارسال شود
گزارش کردن نظر
گزارش ارسال شد
گزارش شما نمی تواند ارسال شود
بررسی خود را بنویسید
نظر ارسال شد
نظر شما نمی تواند ارسال شود